Persefona – przedstawiamy boginie z kolekcji PANTEON

Dzień Dziecka już wprawdzie za nami, ale to nadal dobra okazja, żeby przybliżyć Wam postać Persefony. Była córką Demeter oraz żoną boga świata podziemnego – Hadesa. Podobnie jak swoja matka była boginią plonów, jednak najbardziej kojarzono ją z przyjściem wiosny. W mitologii poświęcono zaskakująco niewiele uwagi pochodzeniu Persefony. Wiadomo, że była córką Zeusa i Demeter. Grecy czcili boginię pod imieniem Persefona lub Kora, natomiast Rzymianie znali ją jako Prozerpinę. Czy wiecie, że kult tej bogini należał do jednego z najbardziej archaicznych?

Mit o porwaniu Persefony

Naszym zdaniem to jeden z najsmutniejszych i najbardziej niesprawiedliwych mitów, jaki istnieje. Pewnego dnia Hades – ujrzawszy jeszcze bardzo młodą boginię – zakochał się w niej. Odnalazł ją, kiedy razem z towarzyszkami zbierała kwiaty na łące i porwał do swojego podziemnego świata. Podobno miało to miejsce, kiedy Persefona sięgała po narcyza, a Hades pojawił się na złotym rydwanie. Na całe to wydarzenie wyraził zgodę Zeus (teraz się skupcie: był bratem Hadesa i wujkiem Persefony).

Jak to się skończyło?

Kiedy matka bogini – Demeter – dowiedziała się o porwaniu była zrozpaczona i rozpoczęła długie poszukiwania córki, tym samym ściągając na Ziemię klęskę głodu. Hadesa ruszyło sumienie i zaniepokoił się losem głodujących ludzi, postanowił więc pójść na kompromis. Wszystko skończyłoby się dobrze, gdyby nie użył podstępu (ach, ci greccy bogowie!): obiecał, że wyrazi zgodę na odejście Persefony, jeśli ta nie zje niczego przed powrotem na ziemię. Co więc zrobił? Jak gdyby nigdy nic poczęstował swoją żonę owocem granatu. Ostatecznie bogini spędzała trzy miesiące z Hadesem, a resztę roku z ukochaną mamą. Gdy wracała do męża, nastawała zima, a gdy pojawiała się na ziemi – nadchodziła wiosna i wszystko rozkwitało. Ciekawostka: starożytni Grecy mieli różne teorie, skąd dokładnie mogła zostać porwana Persefona. Wśród miejsc pojawiały się okolice Aten, Sycylia (były tam greckie kolonie) lub Kreta.

Persefona i mężczyźni

Męża bogini już znamy, ale czy myślicie, że to był jedyny mężczyzna w jej życiu? Nic bardziej mylnego! Według mitologii w jej życiu – podobnie jak w życiu Afrodyty – pojawił się młody Adonis. Podobno był to najpiękniejszy młodzieniec, jaki istniał na ziemi. Kiedy się urodził, Afrodyta przekazała go Persefonie pod opiekę. Gdy dorósł Persefona tak bardzo zauroczyła się jego urodą, że nie chciała go oddać. Tu z „pomocą” wkroczył Zeus (możemy też zaobserwować duże podobieństwo w mitach): zdecydował, że Adonis jedną trzecią roku będzie spędzał z Persefoną, drugą część z Afrodytą, a trzecią będzie miał tylko dla siebie – po drodze uległo to zmianie, ponieważ młodzieniec wolał Afrodytę („Moda na sukces” nie wydaje się przy tym skomplikowana, prawda?).

Przedstawienia Persefony

Bogini zawsze była przedstawiana jako młoda, piękna dziewczyna. Jej wizerunek można znaleźć na monetach, mozaikach, malowidłach i rzeźbach. Bardzo często miała dyskretny diadem na głowie, długie kolczyki i luźno spięte, falowane włosy. Jednak najbardziej popularne są sceny związane z jej porwaniem przez Hadesa – wydarzenie to działało także na wyobraźnię późniejszych artystów, czego doskonałym przykładem jest rzeźba Giovanniego Lorenza Berniniego znajdująca się w Galerii Borghese w Rzymie. Kiedy tworzyłyśmy projekt wisiorka z Persefoną, wzorowałyśmy się natomiast na wizerunku bogini z monet z Syrakuz (Sycylia). Jedną z nich możecie zobaczyć poniżej:

Symbolika

Zarówno w sztuce starożytnych, jak i w późniejszej, boginię przedstawiano z charakterystycznymi dla niej atrybutami lub w symboliczny sposób zaznaczano jej obecność. Najczęściej pojawiającym się symbolem – popularnym także na zabytkach grobowych, a więc takich, które kojarzą się ze światem podziemnym – jest owoc granatu. Mógł pojawić się w różnych kontekstach: jako osobny symbol lub jako owoc, który spożywa Persefona.

Dodaj komentarz